Truyền thống của người Do Thái dưới
thời Chúa Giê-su cho rằng chiến tranh, tai ương là hậu quả trực tiếp của tội lỗi
cá nhân nói riêng và của cộng đồng nói chung. Vẫn biết quan niệm của người Do
Thái là như thế, nhưng có một sự thật mà chúng ta không thể chối cãi, đó là lòng
tham, tính hận thù, hành vi bạo lực, ích kỷ và những hành vi tác hại như thế có
thể là hậu quả gián tiếp của tội lỗi! Bởi vì khi con người xa rời Thiên Chúa, họ
dễ gây ra những bất công, bạo lực và chiến tranh.
Nhưng trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa
Giêsu bác bỏ quan niệm này và hướng con người đến sự hoán cải nội tâm. Đức
Giê-su còn nhìn ra thâm ý của họ khi đến kể lại cho Người nghe biến cố mới xẩy
ra cho người Ga-li-lê. Họ muốn xem thái độ và cách hành xử của Đức Giê-su trước
những biến cố thời sự đang xẩy ra như thế nào?
Vì thế, việc đầu tiên mà chúng ta cần
làm là hãy đặt biến cố mà chúng ta vừa nghe trong bài Tin Mừng hôm nay vào hoàn
cảnh và môi trường chính trị thời Đức Giê-su đang sống. Thánh Lu-ca tường thuật
là máu của họ hoà lẫn với máu của các con vật mà họ dùng để tế lễ. Chi tiết này
cho chúng ta biết những người Ga-li-lê bị Phi-la-tô giết hại hôm nay là những
người đang tham dự các nghi thức phụng vụ tai đền thờ. Họ có thể là thành phần của
một nhóm yêu nước muốn nổi dậy để đòi quyền tự chủ hay là những người dân vô tội
đã vô tình xuất hiện ngay vào lúc có cơn càn quét các nhóm chống đối chính quyền
Rô-ma. Vậy nếu Đức Giê-su binh vực họ thì Người sẽ chống lại quân lính của
Phi-la-tô và khuyến khích họ đi vào những cuộc nổi dậy không lối thoát. Ngược lại,
nếu đồng ý với cách cư xử tàn ác của Phi-la-tô thì Đức Giê-su xem ra lại đứng về
phe của những kẻ có thế lực đang dầy xéo và tạo nên bao nhiêu cảnh lầm than cho
dân chúng.
Đức Giê-su xác định rõ lập trường của
Người, đó là Người đến để thi hành ý muốn của Chúa Cha là ban ơn cứu độ, giải
thoát con người khỏi căn nguyên của tội lỗi. Vì thế, Người đã không để cho bất
cứ một tham vọng chính trị nào ảnh hướng trên sứ vụ của Người.
Đức Giê-su đã vặn lại bằng cách hỏi họ
rằng “các ông tưởng những người Ga-li-lê này phải chịu số phận đó vì họ tội lỗi
hơn mọi người Ga-li-lê khác sao?” Qua cách đặt vấn đề như thế, Đức Giê-su muốn
lôi họ ra thoát khỏi quan niệm của họ khi cho rằng tai hoạ là hình phạt của
Thiên Chúa giáng xuống kẻ có tội.
Thưa anh chị em,
Thật ra, không hẳn là như thế. Anh chị
em còn nhớ trong phép lạ chữa người mù từ thủa mới sinh, các môn đệ đã lập luận
với Thầy mình về tình trạng của người mù. Anh đã làm gì nên tội mà bị mù ngay từ
lúc vừa chào đời; và nếu án phạt là hậu quả của tội lỗi thì việc anh bị mù là tội
của ai? Đức Giê-su đã trả lời: “Không phải anh ta, cũng chẳng phải cha mẹ anh
đã phạm tội (mà anh bị mù). Nhưng sở dĩ như thế là để thiên hạ thấy quyền năng
của Thiên Chúa được tỏ hiện nơi anh.
Theo Đức Giê-su thì tai hoạ không phải
là hậu quả trực tiếp của tội lỗi; vì thế Người mới nói thêm về số phận của những
người bị tháp Si-lô-ác đè chết, họ cũng không phải là những người mang tội nặng
hơn những người đang cư ngụ tại Giê-ru-sa-lem đâu! Tương tự như thế, không lẽ ngày
nay có ai trong chúng ta dám nói rằng những nạn nhân đã chết trong các cuộc chiến
hay do thiên tai lại là những người có tội hơn chúng ta hay sao!
Sau đó, Đức Giê-su đã khuyến cáo họ,
lời khuyến cáo này rất khẩn thiết và quan trọng vì trong một đoạn văn rất ngắn
mà Thánh sử đã lập lại hai lần, Đức Giê-su phán rằng “Tôi nói cho các ông biết:
không phải thế đâu” có nghĩa là số phận của họ không giống như các ông nghĩ là
do tội của họ mà ra. Người tiếp tục “… nếu các ông không chịu sám hối, thì các
ông cũng sẽ chết y như vậy.”
Như vậy lời khuyến cáo của Đức Giê-su
là lời mời gọi chúng ta hãy sám hối.
Đây cũng không phải là điều gì mới mẻ.
Ngay từ lúc khai mạc sứ vụ Đức Giê-su đã phán “hãy hối cải và Tin vào Tin Mừng.”
Hối cải không chỉ là một lịnh truyền cần được nhắc đi nhắc lại từng giây từng
phút trong cuộc sống của người môn đệ mà thôi; nó còn là một sự chọn lựa bộc lộ
bằng hành động của mình. Muốn hối cải, con người cần trở về với chính mình để
nhận ra tình thương của Chúa hoạt động trong chúng ta mãnh liệt dường bao. Và nếu
chúng ta không biết hối cải thì cho dù còn sống nhưng thật ra đã chết!
Việc hối cải không chỉ là nỗ lực riêng
của con người; nhưng phát sinh từ Thiên Chúa, Đấng trung tín với sự bất trung
và bội tín của con người. Ngài luôn kiên tâm và chờ đợi con người như ý nghĩa
trong dụ ngôn cây vả mà chúng ta nghe hôm nay. Người làm vườn đầy tình thương
và chờ đợi để nó sinh hoa trái như lời ông ta năn nỉ ‘Thưa ông chủ, xin cứ để
nó lại năm nay nữa.’ Còn tình thương và lòng quảng đại nào vĩ đại hơn điều
chúng ta vừa nghe. Đã bao nhiêu lần ‘xin cứ để’, và bao nhiêu thời hạn ‘một
năm’ đã trôi qua; Chúa vẫn lặng thinh, âm thầm và chờ đợi con người mở lòng ra
để đón nhận lòng thương xót của Ngài.
Suy niệm tới đây, tôi nhớ đến một
truyện ngắn đã xẩy ra trong cuộc đời của Vua Na-po-le-on, vị hoàng đế vĩ đại một
thời của nước Pháp. Khi mang trách vụ Tổng chỉ huy quân đội, Đại đế Na-po-le-on
đã công bố một điều luật là nếu ai vắng mặt không có phép mà bị bắt thì sẽ bị xử
tử vào giờ ăn sáng của ngày hôm sau.
Có một chú lính kia, mới 17 tuổi, đã
chứng kiến các bạn đồng đội bị bắn khi vi phạm khoản luật nói trên. Vì quá sợ
hãi, cậu chạy trốn; không may cho cậu là trốn không thoát nên số phận của cậu
cũng sẽ bị định đoạt trong bữa ăn sáng của ngày kế tiếp.
Có một sự việc xẩy ra rất tình cờ, đó
là cậu này lại là con trai bà bếp của nhà vua. Bà xin gặp và van xin lòng
thương xót của vua. Sau khi nghe lời van xin thống thiết của bà mẹ; Vua
Napoleon vẫn giữ ý định của mình và đuổi bà ra khỏi dinh. Trước khi đuổi bà đi,
Vua phán “Bà hay đi, vì con bà không xứng đáng đón nhận lòng thương xót cuả
tôi.” Khi nghe như thế, người phụ nữ mới đáp lại: “Thưa Vua, Ngài nói chí phải.
Con của tôi không xứng đáng đón nhận lòng thương xót của Ngài. Bởi vì, nếu nó xứng
đáng, thì Lòng Thương Xót không còn mang đặc tính của Lòng Thương xót được ban
tặng nhưng không cho những ai không xứng đáng đón nhận nữa.” Nghe đến đó, nhà
Vua ngồi trầm ngâm suy nghĩ…
Truyện không có đoạn kết. Đó là điều mà
chúng ta cần khám phá và thực thi trong cuộc sống và trong mối tương quan của
Thiên Chúa dành cho chúng ta.
Như vậy, trọng tâm của bài Tin Mừng
hôm nay không chỉ cảnh báo chúng ta về hậu quả của tội lỗi, mà còn nhấn mạnh đến
lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa chờ đợi con người hoán cải, như người làm vườn
xin chủ nhân cho cây vả thêm một cơ hội.
Vì thế, tuy chúng ta bất xứng thế mà
Chúa vẫn yêu thương, kiên tâm chờ đợi, tìm mọi cách thế để kéo chúng ta trở về
nguồn suối yêu thương phát sinh từ Lòng Thương Xót của Thiên Chúa. Vậy còn chần
chờ gì nữa, hãy trở về để đón nhận tình yêu, sự tha thứ của Thiên Chúa mà chia
sẻ, thứ tha và trao cho nhau điều mà chúng ta đã nhận lĩnh. Amen!
No comments:
Post a Comment